ЯЗМАЛАР
-
Мәктәптә 2785 нче эвакуация госпитале
Гыйнвар аенда Әгерҗе шәһәренең Таҗи Гыйззәт исемендәге 3 нче урта гомуми белем мәктәбендә «Мәктәп тарихы музее» ачылды.
-
Абруй Сәйфи һәм беренче балалар бакчасы
Баланың белеме кайдан башлана? Балалар бакчасыннан! Шунда ул беренче тапкыр хәрефләр һәм саннар белән таныша. Әйләнә-тирә дөньяны өйрәнергә керешә. Интеллектуаль, әхлакый, эстетик һәм шәхес сыйфатлары да балалар бакчасында формалаша башлый. Ә сез Россиядә беренче балалар бакчасы бары тик 1863 елда гына барлыкка килгәнен белә идегезме? Беренче татар балалар бакчасын ачучы кеше журналист, педагог, җәмәгать эшлеклесе Абруй Сәйфи була. Нәкъ менә шушы кеше аркасында гына татар балалары туган телдә белем бирә торган мәктәпкәчә белем бирү учреждениеләренә йөри башлый.
-
Чисталык кодексы
5 июнь Россиядә экололог көне буларак билгеләп үтелә. Шул исәптән, экология темасына багышланган мәкаләне тәкъдим итәбез.
-
Телне ихтыяҗ яшәтә
21 февраль Халыкара туган тел көне буларак билгеләп үтелә. Туган телен камил дәрәҗәдә белгән кеше башка телләрне дә яхшы үзләштерә. Тел – төрле милләтләр арасындагы күпер, аралашу коралы да әле ул. «Туфан самавыры» тапшыруында Татарстан Фәннәр академиясенең Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтында ареаль лингвистика бүлегенең өлкән фәнни хезмәткәре, филология фәннәре докторы Лениза Хәбибуллина булып китте. Тел галиме белән татар теле язмышы, аның фәндә кулланышы турында сөйләштек.
-
Балтачта Каюм Насыйри варислары
Балтачта «Балаларга тәрбия һәм белем бирүдә Каюм Насыйри мирасын куллану»га багышланган төбәкара конференция узды. Мондый чара республикабызда беренче тапкыр оештырылды. Ул Каюм Насыйри исемендәге республика премияләренә лаек булган өч мәгариф учреждениесе – Карадугандагы «Ак каен» балалар бакчасы, Бакый Зыятдинов исемендәге гимназия һәм Салавыч күпрофильле лицее мисалында тәрбия һәм белем бирү эшчәнлеге белән танышырга мөмкинлек тудырды.
-
Рузилә Фәттахова: «Телебезнең киләчәге татар теле укытучысы кулында»
2023 елның август аенда Бөтенроссия туган (татар) тел һәм әдәбият укытучыларын берләштергән оешмага нигез салынды. Бүген алар милли мәгарифне үстерү һәм туган телебезне камилләштерү өчен армый-талмый хезмәт куя. Эшләренең матур нәтиҗәләре күз алдында. Бөтенроссия туган тел һәм әдәбият укытучылары ассоциациясе җитәкчесе, ТР Мәгарифне үстерү институтының татар теле һәм әдәбияты кафедрасы доценты Рузилә Фирдәвес кызы Фәттахова белән бүгенге көндә алып барылган эшчәнлекләре, уңышлары һәм хәл итәсе проблемалар хакында да җентекләп сөйләштек.
-
Алия Шагаева: «Пушкин педагогикасы ярдәмгә килә»
Яшел Үзәннең яшеллеккә төренгән бер почмагындагы А.С. Пушкин исемендәге 9 нчы лицей шәһәргә килгән кунакларны ерактан ук үзенә җәлеп итеп тора. Тышкы матурлыгы белән генә түгел, алып барган эшчәнлекләре белән дә күпләргә үрнәк булырлык уку йортында без дә булып кайттык. Лицей директоры, педагогика фәннәре кандидаты, КФУ доценты Алия Юныс кызы Шагаева белән әңгәмәбез уку йортының бүгенге халәте, борчыган мәсьәләләр һәм аларны хәл итү юллары, ирешкән уңышлары хакында.
-
Татар каһарманнары
Биктар Бикбов һәм Вилит Мортазин – 1812 елгы Ватан сугышы һәм 1813–1814 еллардагы рус армиясенең чит ил походларында катнашкан татар каһарманнары. Хәрби тарихчыларның фәнни эзләнүләренең бер төре булып сугышларда катнашкан каһарманнар турында документларны ачыклау тора. Мондый документлар төрле архив эшләрендә очрый.
-
Син дроппер түгелме?
Зур эшләр майтармыйча, тиз генә акча эшләп алырга омтылган үсмерләр кайчакта мошенникларның ярдәмчесенә әверелүен үзләре дә сизми кала. Кызганыч, бу хакта тәртип саклау органнары белән очрашкач кына белеп алучылар һәм җавапка тартылучылар да юк түгел. Ә сез дроппер түгелме?
-
Татарстанның «Ел укучысы» Гыймран Абдуллин
Идел буе дәүләт физик культура, спорт һәм туризм университетында Бөтенроссия фән олимпиадаларында җиңүчеләрне һәм призёрларны, аларның остазларын, мәгариф идарәләре җитәкчеләрен һәм мәктәп директорларын тәбрикләү тантанасы узды. Анда ТР мәгариф һәм фән министры Илсур Һадиуллин Казандагы 2 нче лицей-интернат укучысы Гыймран Абдуллинның «Татарстанның ел укучысы» исеменә лаек булуы хакында игълан итте.
-
Татарстанда Бөтенроссия фән олимпиадасында җиңүчеләр сафында
28 майда Казандагы Идел буе дәүләт физик культура, спорт һәм туризм университетында республика һәм Бөтенроссия фән олимпиадаларында җиңүчеләрне һәм призёрларны, аларның остазларын, мәгариф идарәләре башлыкларын һәм директорларны бүләкләү тантанасы булды.
-
Энҗе һәм Рәсим Низамовлар: «Гаилә ул – тыл. Тылсыз фронт булмый»
Җырчы Рәсим Низамов ун ел элек журнал битләрендә гаиләне дәүләт белән чагыштырган. Тормыш иптәше Энҗе ханым белән корган ояларында ике асыл ул – Рүзәл белән Равилне тәрбияләп үстергән алар. Низамовлар дәүләтендә бүген нинди вазгыять икән?
-
Югалган Ә
Милләте буенча татар булып та, сөйләме башка телдә ачылган һәм 4–5 яшькә кадәр туган телен ишетмәгән, шул телдә аралашмыйча үскән балага туган теленә хас үзенчәлекле авазларны әйтү гаять авыр. Гомумән, күпчелек балалар татарча сүзләрне, иҗекләрен кыскартмыйча, алыштырмыйча, төгәл, чиста итеп әйтә дә алмый. Бу исә артикуляцион моториканың әлеге тел системасына җайлашып формалашмавына бәйле. Гади генә итеп әйтсәк, сәбәбе – сабыйның теле туган телендә ачылмауда.
-
Алсу Шәрипова: «Татарстанның мәгариф системасына игътибар зур»
«Бала шәхес буларак гаилә, мәктәп һәм җәмгыять даирәсендә формалаша. Бу шул исәптән аның нинди телдә сөйләшүенә дә йогынты ясый. Барлык тәэсир чаралары да комплекслы эшләгәндә генә нәтиҗәсе булыр», – ди Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыгының милли мәгариф идарәсе җитәкчесе Алсу Сәмигулла кызы Шәрипова. 90 нчы елларда бердәм көч нәтиҗәсендә аякка бастырылган милли мәгарифебез бүген ни хәлдә? Алсу ханым белән бу өлкәдәге үзгәрешләр, проблемалар, туган телдә белем һәм тәрбия бирү мәсьәләләре хакында сөйләштек.
-
Укытучылар өчен эмоциональ вакцина
Бүгенге әңгәмәдәшебез – Казан (Идел буе) федераль университетының Психология һәм мәгариф институты доценты Ләйсән Каюмова.
ТӘКЪДИМ ИТӘБЕЗ
