ЯЗМАЛАР
-
Бер герой исемендә ике мәктәп
Кайберәүләр «Мәктәптә патриотик тәрбия кирәкме, ул нинди формада алып барылырга тиеш?» дигән сорау куя. Моңа төрлечә җавап бирүчеләр, аның төрле юлларын тәкъдим итүчеләр булды. Шуның берсе – мәктәптә укучылар катнашында Дәүләт гимнын уйнату һәм әләмен алып керүне Россия Президенты Владимир Путин хуплады. РФ мәгариф министры Сергей Кравцов бу чараны «Үсеп килүче буында гражданлык хисләре тәрбияләүнең мөһим элементы» буларак билгеләп үтте. Димәк, патриотик юнәлештәге эшчәнлекнең, балалар бакчасыннан башлап, һәр белем бирү йортында эзлекле рәвештә алып барылуы мөһим. Ватанны ярату, патриотик хисләр анадан, туган төбәктән башлана. Шуңа да укытучыларның үзе укыткан дәресләрдә әлеге теманы даими күтәрүе табигый. Лаеш районы Столбище урта мәктәбенең бу яктан электән салынган үз йөзе бар, ул Советлар Союзы Герое Алексей Малышев исеме белән бәйле.
-
Белорусча Май чабу
Май чабуны (Масленица) билгеләп үтүче башка славян халыклары кебек үк, белоруслар да әлеге бәйрәмне кышны озатып, язны каршы алу белән бәйли. Белорус халкында Май чабуның төрле атамалары бар. Кайбер өлкәләрдә аны Масленка, Сырница дип тә атыйлар. Чөнки елның бу фасылында һәр табында сөт ризыклары мулдан була. Бәйрәм көннәрендә олысы да, кечесе дә шулар белән сыйлана. Май чабу чаралары җиде көн дәвам итә.
-
Тәрбиясе булмаган җирдә гүзәл ашлык җитешмәс...
Бүгенге сабакларымда мин игътибарны татар халкының, гомумән, төрки дөньяның, мөселман өммәтенең күренекле вәкиле Ризаэддин бине Фәхреддин шәхесенә юнәлтмәкче булам.
-
Роза Шәяхмәтова: «Педагогның һөнәри үсеше өчен шартлар тудырабыз»
Заман белән бергә педагогларга булган таләпләр дә үзгәрә бара. Укучының хөрмәтен яулау өчен бүгенге көн укытучысына алардан берничә адым алда атлау кирәк. Югары технологияләрне иярләгән дәвердә дәреслеккә, гади тактага, акбурга гына ябышып яту һич мөмкин түгел, әлбәттә, чөнки хәзер мөгаллимнәргә куллану өчен ресурслар күптөрле. Әкияттәге кебек юллар чатында кайсын сайларга белми аптырап калуың да ихтимал. Андый чакта укытучы һәм тәрбиячеләргә методистлар ярдәмгә килә. Бүген республикабыздагы методик бүлекләр ничек эшләп килә? ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының өстәмә һөнәри белем бирүне үстерү бүлеге башлыгы, педагогика фәннәре кандидаты, доцент, Татарстанның атказанган укытучысы Роза Искәндәр кызы ШӘЯХМӘТОВА белән әнә шулар хакында сөйләштек.
-
Илсур Һадиуллин: «Мәктәп ул – могҗиза!»
«Туфан самавыры» тапшырулар циклын башлап җибәрәбез. «Гаилә һәм мәктәп» редакциясе студиясендә оештырылачак туры эфир циклының тәүге кунагы – Татарстан Республикасы мәгариф һәм фән министры, Татарстанның атказанган укытучысы Илсур Гәрәй улы Һадиуллин. Октябрь аенда республиканың мәгариф узаманы (лидеры) 60 яшьлек юбилеен билгеләп уза. Һәрвакыт яшь, затлы, нәзәкатьле, шул ук вакытта аксакаллар күк зирәк фикер йөртүче министр журнал укучыларыбызга күңел халәтен ачты.
-
УЯВ
Уяв – чуваш халкының борынгы игенчелек культурасы белән бәйле бәйрәме. Май азагыннан алып июль уртасына кадәр үткәрелә, димәк, айдан артык дәвам итә. Уявның соңгы көненә якынлашканда (ә бу – июль аеның якынча уникенче көне, җир өлгермәгән һәм аны борчырга ярамый дип саналган чор), басуда эшләү тыелган. Барысы да бу вакытта төрле уеннар уйнаган, ял иткән.
-
Чистай батырларын барлый
Чистайдагы 2 нче гимназиянең тормыш иминлеге нигезләрен укытучы Фоат Сөнгатуллин 2008 елда «Мәгариф» милли проекты кысаларында узган конкурста Россия Федерациясендә иң яхшы укытучы дип таныла. 2013 елда «Безнең иң яхшы укытучы» конкурсы җиңүчесе. 2004, 2010, 2024 елларда «Ел укытучысы» Бөтенроссия конкурсы лауреаты, 2023 елда балигъ булмаган балаларның җәмәгать тәрбиячесе республика бәйгесенең зона этабында җиңүче.
-
Мәктәп режимына күчү
Җәйге каникулдан соң уку чорына күнегү процессы җырларда гына бәхетле була шул. Ирекле җәйдән соң кире мәктәпкә кайту бала өчен зур стресс (укытучы өчен дә дип өстәп куясы килә). Бу этапны бала өчен ничек җиңеләйтергә? Шул сорауга багышланган биш киңәш.
-
Үзебезнең Европа
Күпләр җәйге ял вакытында диңгез юнәлешен сайлый. Тәүлек дәвамында ашау, диңгез дулкыннары кызыктырадыр аларны. Без исә һәрвакыттагыча стандарт булмаган юнәлешләр, сәяхәт сайлыйбыз. Сезгә дә шуны киңәш итәбез. Чөнки һәр сәяхәт ял гына түгел, дәрес, тәрбия дә булырга тиеш.
-
Спас ярминкәсе
Спас ярминкәсе быел ул тагын да колачлырак булып, 339 мең кешене җәлеп итте. Килгән-киткән Алабуга тоташ ярминкәдән генә тора икән дисә дә гаҗәп түгел.
-
Каһарманнар күңел түрендә
Казандагы 113 нче татар-рус мәктәбе ишегалдында Россия Герое Марат Әхмәтшинга куелган бюст ерактан ук үзенә тартып тора. Бу татар каһарманы ни өчен шушы мәйданда урын алган, аның мәктәп белән нинди бәйләнеше бар? Мәктәпкә беренче тапкыр килгән бала һәм ата-аналар күңелендә шундый сорау туа торгандыр. Шушы ук герой исемен йөрткән белем йорты Лаеш районы Атабай авылында да бар бит әле. Бер каһарманга шундый олы хөрмәт ни өчен бирелә икән дип тә уйлап куясың.
-
Мәчкәрәдә сәүдәгәр Үтәмешев мәчетенә кабаттан ай куелды
Кукмара районының Мәчкәрә авылы Совет чорына кадәр үк иң укымышлы һәм эшкә оста халык яшәгән төбәк буларак тарихка кереп калган. Алар арасында Үтәмешевләр укымышлы, оста сәүдәгәрләр һәм җитештерү тармагын үстерүдә зур өлеш керткән нәсел буларак аерым урын алып тора. Аларның нәселендә Габденнасыйр хәзрәт Курсави, күренекле язучы Чыңгыз Айтматов кебек шәхесләрне дә очратырга мөмкин. 1791 елда беренче гильдия сәүдәгәре Габдулла Габдессәлам улы Үтәмешев авылда беренче Җәмигъ мәчетен төзетә. Кирпечтән, ике катлы итеп төзелгән Аллаһ йорты диварларыннан әле дә булса шул чорның сулышы сизелеп тора, бизәкләре дә сакланып калган. Совет чорында манарасы киселеп, үзе башка максатларда кулланылган бинага XXI гасырга аяк баскач, яңа сулыш өрергә тырышып караганнар. Әмма ахырга кадәр җиткерергә халыкның хәленнән килми, элеккеге кебек байлары да табылмый. Халкыбызның мәдәни архитектура һәйкәле булган бу мәчетне кабат тергезү эшенә 2022 елда ныклап торып керешәләр. Бу – хөкүмәт дәрәҗәсендәге мөһим эшкә әверелгән.
-
Гаилә – туганнар гына түгел, дуслар да ул!
Татарстанның атказанган артисты Рөстәм Насыйбуллин күкрәктән чыккан бәрхет тавышка ия. Чын ирләр тавышы белән җырлаучы сәхнәдә һәм иҗатта гына түгел, ә гаилә башлыгы буларак та күпләргә үрнәк булып тора. Хатыны Юлия белән тормыш арбасын бергә җигелеп тарталар, бер-берләрен тулыландырып, өч бала тәрбиялиләр.
-
Сөмбелә өйрәсе куе була
Сөмбелә ул – көзге уңышны җыеп алганнан соң уздырыла торган халкыбызның борынгы бәйрәме. Безнең бабаларыбызда, игенчелек белән шөгыльләнгән башка халыклардагы кебек, Уңыш бәйрәме булган. Татарларда ул «Сөмбелә» дип йөртелгән.
-
«Мәгариф»леләр Яңа Кенәр мәктәбендә
Яңа Кенәр мәктәбендә Россия мөселманнары Диния нәзарәтенең мәдәният бүлеге җитәкчесе Ренат Абянов, «Читай» нәшрият йорты директоры Илшат Сәләхетдинов һәм «Мәгариф» журналы редакциясе журналистлары белән очрашу узды.